Kościół p.w. św. Marcina

Pierwsze informacje na temat kościoła pochodzą z dokumentów archidiakonatu głogowskiego. Wynika z nich, że w miejscowości znajdował się kościół wzniesiony w 1399 r. Obecna świątynia wzniesiona w stylu gotycko-renesansowym w początkach XVI w. Zbudowana została z cegły i kamienia polnego z przylegającą od zachodu kwadratową wieżą. Wewnątrz świątyni znajduje się między innymi: płaskorzeźba św. Jana Chrzciciela, który jako chłopiec czerpie wodę ze źródła, obraz Św. Marcina, renesansowa kamienna ambona czy zdobione epitafium kamienne z XVIII w. Zuzanny Magdaleny baronowej Schweinitz na Krzepielowie.

Niewątpliwie na szczególna uwagę zasługują cztery kamienne sarkofagi oraz kartusze herbowe umieszczone nad nimi na ścianie. Sarkofagi zawierały szczątki właścicieli Krzepielowa:
- Urszuli Heleny baronowej von Schweinitz (18.II.1688 r.-9.V.1726 r.);
- Hansa Christopha barona von Schweinitz (17.X.1688 r.-20.XII. 1730 r.);
- Johanny Urszuli baronowej von Posadowsky (1.XII.1716 r.-22.IX.1746 r.);
- Adama Melchiora barona von Kottwitz (18.VI.1709 r.-30.II.1777 r.).
Sarkofagi znajdują się na zewnątrz świątyni pod zadaszeniem. Teren kościoła ogrodzony jest kamienno-ceglanym murem.

Kościół pw. Św. Marcina Biskupa w Krzepielowie - Wzmiankowany juŜ w 1399 roku, obecny obiekt zbudowany na przełomie XV – XVI w. Do 1679 roku nosił wezwanie Św. Marii Magdaleny. Kościół gotycko – renesansowy murowany z kamienia polnego i z cegły. Mury wieży i korpusu wzmocnione przyporami. Wokół kościoła znajduje się cmentarz ogrodzony murem kamiennym z ceglanymi przyporami. Na zewnątrz kościoła, pod zadaszeniem, znajdują się cztery kamienne sarkofagi w stylu barokowym i rokoko, pierwotnie pokryte polichromią. Zawierały one szczątki dawnych właścicieli wsi.
1. Urszuli Heleny baronowej von Schweinitz (18.II.1688 r. – 9.V.1726 r.);
2. Hansa Christopha barona von Schweinitz (17.X.1688 r. – 20.XII. 1730 r.);
3. Johanny Urszuli baronowej von Posadowsky (1.XII.1716 r. – 22.IX.1746 r.);
4. Adama Melchiora barona von Kottwitz (18.VI.1709 r. – 30.II.1777 r.).
Na ścianie kościoła, nad sarkofagami znajdują się dwa fryzy i kartusz kamienny z herbami rodów von Nostitz, Zedlitz i Uechtritz oraz von Nimptsch, Schellendorf i Kottwitz. Między innymi znajduje się tam kartusz kamienny z herbami von Burghaus i von Schweinitz.

  • Tekst pochodzi z Planu odnowy miejscowości Krzepielów w gminie Sława na lata 2008 - 2014 stanowiąc załącznik nr 1 do Uchwały XXXV/242/09 Rady Miejskiej w Sławie z dnia 26 lutego 2009 roku.

Mauzoleum

Na zewnątrz kościoła w metalowej zadaszonej klatce znajdują się cztery przepiękne sarkofagi, dawnych właścicieli Krzepielowa. Nad sarkofagami na ścianie znajduje się siedem kartuszy herbowych. Po środku chyba najważniejszy bo posiadający w sobie dwa herby rodzin von Schweinitz i von Burghaus a także donośnik imienny a mianowicie napis Elisabeth Ulrike Theresia. A po lewej prawej stronie kartusze herbowe rodzin: von Uechtritz, von Zedlitz, von Nostitz, von Kottwitz, von Schellendorf oraz von Nimptsch. Ale zanim przejdę do opisu poszczególnych sarkofagów pragnę zapoznać Państwa z historią pałacu i rodów tam zamieszkujących. A bardzo przydatnym okazał się fragment książki "Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego", której autorką jest Maja Błażejewska.

Ruina pałacu usytuowana jest w środkowej części Krzepielowa, w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła pw. św. Marcina. Po południowej i północnej stronie dawnej rezydencji zlokalizowane są budynki należące do folwarku. Pałac, umieszczony w centrum założenia, stanowił niegdyś jego dominantę architektoniczną.
Krzepielów to miejscowość o metryce średniowiecznej. Pierwsza źródłowa wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1295 roku, następne z 1300 i 1305 roku. Historia przynależności dóbr krzepielowskich jest dość zawiła. W XIV wieku wieś była własnością rycerza Nicolausa von Buntense. W kolejnym stuleciu w Krzepielowie osiadł ród von Kreckwitz, pochodzący z Wierzchowic, który rozpoczął tu budowę murowanego kościoła. Następnym właścicielem, od 1517 roku, był hrabia von Schaffgotsch. W 1582 roku majątek znalazł się w posiadaniu Dawida von Stosch. Po bezpotomnej śmierci jego syna Aleksandra, dobra przeszły w ręce jego kuzynów - Kaspara i Aleksandra von Stosch. W połowie XVII wieku Krzepielów odziedziczył Hans Christoph von Schweinitz. W posiadaniu rodziny von Schweinitz majątek pozostawał przez ponad sto lat. Po śmierci Karla Friedricha von Schweinitz, w 1743 roku, dobra przeszły na jego siostrę Johannę Urschulę, zamężną z Hansem Ernestem von Posadowsky. Ten sprzedał Krzepielów hrabiemu von Tottleben w 1754 roku, który z kolei zbył go na rzecz Adama Melchiora von Kottwitz. Od około 1799 roku Krzepielów należał do hrabiego Emiliusa Wilhelma von Schlabrendorfa ze Szczepowa.
Barokowy pałac w Krzepielowie powstał w latach 1714-1717 z inicjatywy Hansa Christopha barona von Schweinitz i jago drugiej żony Ursuli Heleny (z domu von Zedlitz.). Rezydencję wzniesiono z wykorzystaniem istniejącego w tym miejscu XVI-wiecznego dworu obronnego, otoczonego fosą i wałami. Istniejące budynki, należące do zespołu pałacowego, w obecnej postaci pochodzą z początku XVIII i końcu XIX wieku.
Murowaną, z kamienia polnego i cegły, rezydencję wzniesiono na planie prostokąta. Elewacja frontowa pałacu zwrócona była na północ. Dwukondygnacyjną, podpiwniczoną budowlę o zwartej bryle nakrywał wysoki dach mansardowy z powiekami. Wnętrze rozplanowane było w trzech traktach z niesymetrycznie umieszczoną sienią. Piwnice i część pomieszczeń w przyziemiu przekrywały sklepienia kolebkowe i kolebkowo-krzyżowe. Fasada była ośmioosiowa, elewacja północna, ogrodowa, siedmioosiowa, zaś elewacje boczne pięcioosiowe. Wschodnią część budynku opinały masywne, ukośne przypory. Elewacja frontowa, w zachodniej części była nieznacznie zryzalitowana. Umieszczone w fasadzie wejście główne ujęte było w kamienny portal zdobiony dekoracją regencyjną z dwoma rokokowymi kartuszami. Wszystkie elewacje posiadały dekorację opracowaną w tynku w postaci boniowanych narożników i lizen, gzymsu kordonowego i opasek okiennych z uszakami.
Opisany wyżej wygląd pałacu jest możliwy do odtworzenia jedynie dzięki zachowanym przekazom ikonograficznym.
Po II wojnie światowej rezydencja przeszła na własność Skarbu Państwa. Niezagospodarowana, popadła w ruinę. W 2004 roku zawalił się dach pałacu a obiekt został wykreślony z rejestru zabytków.
Do dnia dzisiejszego zachowały się jedynie mury obwodowe pierwszej kondygnacji. Niezabezpieczona ruina pałacu ulega postępującemu procesowi degradacji.

Źródło książki: strona Dolny Śląsk.

Rozpocznę opisy osób od Ursuli Helene von Schweinitz zd. von Zedlitz. Była ona drugą żoną Hansa Christopha. Urodziła się 18 lutego 1688 roku w Komarnie (Kammerswaldau) a zmarła 9 maja 1720 roku w Krzepielowie. Urodziła Hansowi Christophowi dwoje dzieci Frederike Elisabeth oraz Helene Charlotte. Na jednym ze zdjęć jest pokazana inskrypcja na jednym z sarkofagów, gdzie kiedyś spoczywała Ursula Helena. A oto ta inskrypcja:
Ursula Helene vermahlte Freyin von Schweinichen gebohrne von Zedlitz Frau auf Tschepplau Pankendorf Melschütz Mulche und Wülkanist gebo Ao 1688 den 18 Frabr gestor Ao 1720 den 9 May alt 38 Jahr 2 Mon 21 Tage.

W kolejnym sarkofagu spoczywały zwłoki Hansa Christopha von Schweinitz. Urodził się według portalu "GENI" 17 października 1684 roku w Hausdorf a nie jak podają inne źródła 1688 roku. Zmarł 20 grudnia 1730 roku w Krzepielowie. Był trzykrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Susane Magdalena von Schweinitz zd. von Hundt ze Starego Grodkowa, urodzona 27 stycznia 1690 roku. Drugą żoną była opisana wyżej Ursula Helene von Schweinitz zd. von Zedlitz.. Natomiast trzecią żoną była Elisabeth Ulrike Theresia von Schweinichen zd. von Gurghaus, urodzona 22 grudnia 1691 roku a której kartusz herbowy umieszczony jest nad sarkofagiem.

W trzecim sarkofagu spoczywały zwłoki Johanny Ursuli von Posadowsky zd. von Schweinitz, żony Ernesta von Posadowsku, urodzonej 1 grudnia 1716 roku a zmarłej 22 września 1746 roku.

W czwartym sarkofagu spoczywały zwłoki Adama Melchiora von Kottwitz, właściciela Bojadeł, Konotopu, Kębłowa, Lubięcina, Chełmka i Krzepielowa. Urodził się 18 stycznia 1709 roku a zmarł 29 marca 1777 roku. 14 czerwca 1739 roku ożenił się z Helene Charlotte von Schweinitz z Krzepielowa, z którą miał pięcioro dzieci. Jednakże 6 kwietnia 1749 roku żona umiera. Adam Melchior żeni się więc powtórnie 20 maja 1750 roku z Johanne Luise von Hock z Rychnowa, z którą miał kolejnych dwoje dzieci. Żona go przeżywa umierając 13 września 1804 roku w wieku 78 lat.
Rodzina von Kottwitz była właścicielem Bojadeł od 1579 roku do 1905 roku. W 1735 roku majątek przejmuje Rudolph Gotthard von Kottwitz a po jego bezpotomnej śmierci majątek przechodzi na jego brata Adama Melchiora i jest w jego posiadaniu do jego śmierci w 1777 roku. Krzepielów staje się jego własnościa po ożenku z Helene Charlotte von Schweinitz. Po nim majątek dziedziczy jego syn Adam Rudolf Karl von Kottwitz.
Przy opracowywaniu materiału dotyczącego rodziny von Kottwitz korzystałem z książki Petera Masera pt. Hans Ernst von Kottwitz wydanej przez Vandenhoeck & Ruprecht in Göttingen w 1990 roku.

Cmentarz

Cmentarz przykościelny z małym lapidarium oraz starymi płytami nagrobnymi dawnych mieszkańców Tschepplau wtopionymi w trawnik.

Epitafium

Barokowe epitafium Carla Fridricha Cammanna, kaznodziei urodzonego 2 kwietnia 1716 roku a zmarłego 27 lipca 1781 roku w wieku 65 lat 3 miesięcy 3 tygodni i 4 dni. Żoną jego była Christiana Beata Cammann zd. Xenodochiuß. Ojciec trzech córek, z których jedna Henreitte Gottlieba Zeller zd. Cammana oraz jej mąż Johann Jacob Zeller, także kaznodzieja jest również umieszczona na płycie.

Kapliczka

Kapliczka Maryjna na placu przykościelnym.

Zamknij okno